Theo Hoàng Thị Thanh Nhàn, Phó Cục trưởng Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học, Bộ TNMT, bảo tồn đa dạng sinh học là vấn đề đang được quan tâm hàng đầu trên toàn cầu. Tuy nhiên, đa dạng sinh học đang bị suy giảm nghiêm trọng, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường hiện nay.
Tại Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Trong Chiến lược đã xác định định hướng, mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới, từ bảo tồn đến phục hồi các hệ sinh thái tự nhiên, các loài nguy cấp, tiếp cận nguồn gen và chia sẻ lợi ích và sử dụng bền vững tài nguyên đa dạng sinh học. Đặc biệt, trong Chiến lược có giao Bộ Tài nguyên và Môi trường thiết lập Diễn đàn đối tác về đa dạng sinh học và dịch vụ hệ sinh thái.
Quang cảnh Hội thảo
Thực tế trên thế giới, việc thành lập diễn đàn đối tác đa dạng sinh học không phải mới. Đây là hình thức tăng cường trao đổi thông tin giữa các bên, giúp xác lập các định hướng chiến lược, hoạch định chính sách, xác lập các biện pháp thực hành hiệu quả hơn.
Tại Việt Nam, nhiều cơ chế đối thoại và hợp tác cũng đã được thiết lập nhằm thúc đẩy sự tương tác giữa nhiều bên, bao gồm cả trong và ngoài nước nhằm định hướng chính sách, tìm kiếm các sáng kiến hiệu quả cũng như xác định trọng tâm cho công tác quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học hiệu quả hơn. Tuy nhiên, các diễn đàn tại Việt Nam lại thiếu nguồn lực để duy trì lâu dài, cũng như thiếu đơn vị chuyên trách vận hành. Do đó, Cục Bảo tồn thiên nhiên và đa dạng sinh học đã đề xuất thành lập diễn đàn các đối tác về đa dạng sinh học và dịch vụ sinh thái.
Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học cũng cho biết, mục tiêu của diễn đàn nhằm thúc đẩy cơ chế hợp tác sâu rộng giữa các bên liên quan nhằm thu hút nguồn lực, tăng cường hiệu quả quản lý, bảo tồn, phục hồi các giá trị đa dạng sinh học của Việt Nam.
Cụ thể, diễn đàn hướng tới việc thiết lập và duy trì cơ chế hợp tác giữa cơ quan quản lý Nhà nước, các đối tác phát triển và nhà tài trợ và khối doanh nghiệp về bảo tồn, phục hồi đa sạng sinh học; tạo lập và duy trì các trao đổi, phản biện nhằm hỗ trợ việc hoàn thiện hệ thống chính sách về đa dạng sinh học. Ngoài ra, diễn đàn cũng nhằm thiết lập và duy trì được các hoạt động kết nối giữa khoa học và chính sách giúp định hướng, thực hiện các hoạt động quản lý, bảo tồn, phát triển giá trị đa dạng sinh học.
Diễn đàn bao gồm nhiều chủ đề xuyên suốt nhằm bảo tồn và phục hồi các giá trị đa dạng sinh học góp phần phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn và phát thải thấp như: Chính sách về đa dạng sinh học; bảo tồn và phục hồi các loài nguy cấp; quản lý và phục hồi hệ sinh thái; dịch vụ sinh thái và du lịch dựa vào thiên nhiên. Dựa trên các nhóm chủ đề này, diễn đàn sẽ tổ chức thành 4 chương trình hoạt động trụ cột bao gồm: Chính sách về đa dạng sinh học; tài chính bền vững; khoa học và quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học và các chủ đề có liên quan khác.
Tại Hội thảo, đại diện các tổ chức, doanh nhiệp đã đưa những ý kiến đóng góp để hoàn thiện đề xuất. Đa số các ý kiến cho rằng cần nêu cụ thể hơn mục tiêu của diễn đàn; cơ chế thu hút nguồn lực; cần nhấn mạnh việc huy động sự tham gia của các bên liên quan để bảo vệ bền vững hệ sinh thái, đặc biệt là cộng đồng bản địa; bổ sung thêm những nghiên cứu, đánh giá, mô hình thí điểm, từ đó, đưa ra các khuyến nghị để nâng cao hiệu quả của bảo tồn đa dạng sinh học.
Hạ Trâm
