Ngày quốc tế Không rác thải được tổ chức nhằm mục đích thúc đẩy các mô hình sản xuất và tiêu dùng bền vững, đồng thời nâng cao nhận thức về những đóng góp của các sáng kiến không rác thải đối với sự tiến bộ của Chương trình nghị sự 2030 vì sự Phát triển Bền vững.
Thông điệp của Ngày này là kêu gọi tất cả các bên liên quan – bao gồm chính phủ, doanh nghiệp, học viện, cộng đồng, phụ nữ và thanh niên..., tham gia các hoạt động nâng cao nhận thức về các sáng kiến không rác thải.
Theo ước tính, nhân loại tạo ra khoảng 2,24 tỷ tấn chất thải rắn đô thị hàng năm, trong đó chỉ 55% được quản lý trong các cơ sở có kiểm soát. Đến năm 2050, con số này có thể tăng lên 3,88 tỷ tấn mỗi năm. Lĩnh vực chất thải góp phần đáng kể vào việc phát thải khí nhà kính trong môi trường đô thị và làm mất đa dạng sinh học. Đến năm 2040, mỗi năm, có khoảng 931 triệu tấn thực phẩm bị lãng phí và có tới 37 triệu tấn chất thải nhựa dự kiến sẽ đổ vào đại dương.
Các sáng kiến không chất thải có thể thúc đẩy quản lý chất thải lành mạnh, giảm thiểu và ngăn ngừa chất thải. Điều này góp phần giảm ô nhiễm, giảm thiểu khủng hoảng khí hậu, bảo tồn đa dạng sinh học, tăng cường an ninh lương thực và cải thiện sức khỏe con người.
Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) và UN-Habitat sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức Ngày Quốc tế Không rác thải. Tất cả các quốc gia thành viên, các tổ chức thuộc hệ thống Liên hợp quốc và các bên liên quan được khuyến khích thực hiện các sáng kiến không rác thải ở cấp vùng, khu vực, địa phương và quốc gia.
Chủ tịch Đại hội đồng Liên hợp quốc đã triệu tập cuộc họp cấp cao về Không rác thải (Zero Waste) vào ngày 30/3/2023, tại Đại sảnh Đại hội đồng.
Cuộc họp cung cấp một nền tảng để trao đổi kinh nghiệm và câu chuyện thành công của các quốc gia thành viên trong việc phát triển và thực hiện các giải pháp và công nghệ quản lý chất thải rắn, bao gồm các dự án và chương trình sáng tạo như các sáng kiến không rác thải ở địa phương và quốc gia để thúc đẩy quản lý chất thải thân thiện với môi trường.
Nhân Ngày quốc tế Không rác thải (30/3), Tổng thư ký Liên hợp quốc (Liên hợp quốc) António Guterres nhấn mạnh cuộc khủng hoảng rác thải đang làm suy yếu khả năng duy trì sự sống của Trái đất. Rác thải gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu hàng tỷ USD mỗi năm.
Ông Guterres cho rằng "Việc đối xử với thiên nhiên như một bãi rác, chúng ta đang tự đào mồ chôn mình. Đã đến lúc suy ngẫm về thiệt hại mà rác thải đang gây ra cho hành tinh của chúng ta – và tìm ra giải pháp cho mối đe dọa nghiêm trọng nhất này".
Giám đốc điều hành Tổ chức định cư con người của Liên hợp quốc (UN-Habitat), Maimunah Mohd Sharif cho biết: "Quản lý rác thải là rất quan trọng để vượt qua các thách thức về nhà ở, cách chúng ta quản lý các thách thức về vệ sinh của các thành phố và thực tế là khủng hoảng khí hậu. Đó là trọng tâm để cải thiện cuộc sống của mọi người ở khắp mọi nơi.”
Thúc đẩy các sáng kiến không rác thải có thể giúp thúc đẩy tất cả các mục tiêu và chỉ tiêu trong Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững, bao gồm Mục tiêu phát triển bền vững số 11 về xây dựng các thành phố và khu dân cư toàn diện, an toàn, linh hoạt và bền vững và Mục tiêu phát triển bền vững số 12 về đảm bảo sản xuất và tiêu dùng bền vững hoa văn.
Giám đốc điều hành Chương trình Môi trường Liên hợp quốc (UNEP) Inger Andersen nhấn mạnh: "Chúng ta cần phải hành động ngay. Chúng ta có chuyên môn kỹ thuật và động lực để đổi mới. Chúng ta có kiến thức - cả kiến thức khoa học và bản địa - để tìm giải pháp cho cuộc khủng hoảng rác thải.
Ngày quốc tế Không rác thải đầu tiên là một cơ hội thực sự để xây dựng dựa trên các sáng kiến của địa phương, khu vực và quốc gia nhằm thúc đẩy quản lý rác thải thân thiện với môi trường và đóng góp cho các Mục tiêu Phát triển bền vững.
Hải Đăng
