Tại văn bản số 61/UBND-VP3 ngày 3/2/2023, UBND tỉnh Nam Định yêu cầu các địa phương trên địa bàn rà soát tổng hợp, công bố danh sách các nghề, làng nghề được khuyến khích phát triển và làng nghề gây ô nhiễm môi trường; tham mưu UBND tỉnh ban hành Kế hoạch chuyển đổi ngành nghề không khuyến khích phát triển, di dời ra khỏi làng nghề. UBND tỉnh Nam Định vừa ban hành Công văn số 61/UBND-VP3 ngày 3/2/2023 yêu cầu các sở, ngành, địa phương cùng các đơn vị liên quan tăng cường công tác bảo vệ môi trường tại các làng nghề trên địa bàn tỉnh.
Theo UBND tỉnh Nam Định, thời gian qua, từ sự thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc, hướng dẫn của UBND tỉnh; các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố trong tỉnh, công tác BVMT tại các làng nghề trên địa bàn tỉnh đã đạt được một số kết quả nhất định. Tuy nhiên, theo UBND tỉnh Nam Định, đến nay công tác BVMT tại các làng nghề của tỉnh vẫn còn một số tồn tại, hạn chế.
Trong đó, một số xã có làng nghề chưa lập và trình phê duyệt phương án BVMT theo quy định; hầu hết các cơ sở sản xuất trong làng nghề phát triển tự phát, manh mún, quy mô sản xuất phân tán, nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu, hoạt động không liên tục, sản xuất theo thời vụ; nguồn vốn có hạn nên việc đầu tư máy móc thiết bị mới vào sản xuất cũng như đầu tư cho công tác BVMT, xử lý chất thải còn khó khăn; nhiều làng nghề chưa có hệ thống thu gom nước thải tách biệt với hệ thống thu gom nước mưa, chưa có biện pháp xử lý nước thải làng nghề, khí thải trước khi xả thải ra ngoài môi trường, chưa có điểm tập kết chất thải rắn.
Để khắc phục các tồn tại, hạn chế, thực hiện nghiêm trách nhiệm quản lý nhà nước về BVMT làng nghề, UBND tỉnh Nam Định yêu cầu UBND các huyện, thành phố trong tỉnh thực hiện một loạt các nhiệm vụ theo quy định của Luật BVMT.
Chỉ đạo các phòng chuyên môn, UBND xã/phường/thị trấn lập và trình UBND huyện phê duyệt phương án BVMT làng nghề, làm căn cứ để triển khai các hoạt động BVMT làng nghề. "Rà soát, chấn chỉnh lại hoạt động sản xuất và công tác BVMT của các làng nghề trên địa bàn; có biện pháp thu gom, xử lý nước thải, chất thải phát sinh từ hoạt động sản xuất trong làng nghề. Chỉ đạo việc thành lập và hướng dẫn hoạt động của tổ chức tự quản về BVMT làng nghề”, văn bản dẫn ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh; thêm rằng: "Tăng cường công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức, trách nhiệm về BVMT của các cơ sở sản xuất kinh doanh, dịch vụ trong làng nghề; trong đó các cơ sở, hộ gia đình sản xuất trong làng nghề phải xây dựng và thực hiện biện pháp BVMT theo quy định”.
Chính quyền tỉnh chỉ đạo chính quyền cấp huyện phải: "Rà soát cơ sở, hộ gia đình sản xuất thuộc ngành, nghề không khuyến khích phát triển tại làng nghề; cơ sở hộ gia đình không thực hiện kế hoạch chuyển đổi ngành, nghề và các cơ sở gây ô nhiễm môi trường kéo dài đưa vào kế hoạch chuyển đổi ngành nghề tại làng nghề, di dời cơ sở, hộ gia đình ra khỏi làng nghề”.
Rà soát lại quy hoạch sử dụng đất, bố trí phân bổ quỹ đất phù hợp với quy hoạch của địa phương để xây dựng các Cụm công nghiệp làng nghề gắn với BVMT để di dời các cơ sở sản xuất gây ô nhiễm môi trường ra khỏi khu dân cư.
Thực hiện công tác kiểm tra việc chấp hành pháp luật về BVMT đối với các cơ sở sản xuất trong làng nghề và xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định. Báo cáo kết quả thực hiện, đề xuất biện pháp khắc phục tồn tại, hạn chế cho phù hợp với điều kiện hoạt động của từng làng nghề.
Theo báo cáo của UBND tỉnh Nam Định, hiện nay có 16 làng nghề, làng nghề truyền thống gây ô nhiễm môi trường; có nhiều làng hình thành nghề mới không được khuyến khích phát triển và có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường như làng nghề cô đúc nhôm Bình Yên, xã Nam Thanh (Nam Trực); làng nghề cơ khí Đồng Côi, thị trấn Nam Giang (Nam Trực); làng nghề đúc nhôm xã Hải Vân (Hải Hậu).
Để kiểm soát tình trạng ô nhiễm môi trường nước, Sở TNMT tỉnh Nam Định đã đặt các trạm quan trắc. Kết quả quan trắc hiện trạng môi trường nước thải tại 13 vị trí, môi trường không khí và tiếng ồn tại 10 vị trí, tập trung chủ yếu đối với các làng nghề có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao và các cụm công nghiệp (CCN) trên địa bàn tỉnh.
Theo kết quả quan trắc hiện trạng môi trường tỉnh Nam Định năm 2019, nước thải của các làng nghề có dấu hiệu ô nhiễm bởi các thông số COD, BOD5, Coliform, Amoni, Tổng Nitơ, Tổng P, Sunfua, Độ màu, SS; môi trường không khí chưa có dấu hiệu ô nhiễm bởi các thông số bụi lơ lửng, CO, SO2, NO2; thông số tiếng ồn vượt quy chuẩn cho phép (QCVN26:2010/BTNMT: Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về tiếng ồn) nhưng ở mức thấp tại một số làng nghề cơ khí, đồ gỗ.
Báo cáo kết quả hoàn thành tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới của UBND các huyện thì các xã có làng nghề đều đã thành lập tổ tự quản về môi trường làng nghề kết hợp với việc thành lập tổ, đội thu gom xử lý rác thải sinh hoạt; hầu hết các cơ sở hoạt động trong làng nghề đã có hồ sơ, thủ tục về bảo vệ môi trường (BVMT) theo quy định.
Đến nay, có 45 làng nghề trên địa bàn các huyện đã được phê duyệt phương án BVMT làng nghề theo quy định, gồm: Xuân Trường có 7 làng nghề, Nghĩa Hưng có 5 làng nghề, Nam Trực có 15 làng nghề, Giao Thủy có 1 làng nghề, Trực Ninh có 9 làng nghề, Mỹ Lộc có 1 làng nghề, Ý Yên có 6 làng nghề, thành phố Nam Định có 1 làng nghề.
Lâm Bình
