Hơn 5.000 loài hoang dã đang có nguy cơ tuyệt chủng ở Canada, theo cuộc khảo sát toàn diện nhất về đa dạng sinh học của đất nước từng được thực hiện.
Báo cáo The Wild Species 2020: The General Status of Species in Canada, được công bố hôm 29/11, cho thấy rằng cứ năm loài hoang dã thì có một loài từ sao biển và nấm mốc đến động vật có vú và bướm đêm đang có nguy cơ biến mất khỏi Canada. Động vật hoang dã có nguy cơ bị đe dọa bao gồm 24 loài động vật có vú, 43 loài cá, 9 loài lưỡng cư, 17 loài bò sát, 50 loài chim, 230 loài địa y, 25 loài chuồn chuồn và chuồn chuồn kim, 195 loài bọ cánh cứng, 15 loài ong và 188 loài bướm và bướm đêm.
James Snider, phó chủ tịch khoa học, kiến thức và đổi mới của Quỹ động vật hoang dã thế giới-Canada, nói với The Narwhal: "Sự mất mát của các loài trên toàn cầu không phải là điều đơn giản xảy ra ở những nơi xa xôi trên Trái đất. Chuyện đang xảy ra ở đây, tại Canada.”
Mục tiêu của Canada là bảo vệ 30% đất đai và đại dương vào năm 2030. COP15, hội nghị đa dạng sinh học sắp tới của Liên hợp quốc diễn ra tại Montreal, có thể chứng kiến cam kết này được tái khẳng định (Nguồn: Internet)
Theo báo cáo dài 180 trang, hơn 100 loài của Canada có nguy cơ bị tuyệt chủng bao gồm cả loài sóc đảo Vancouver và loài vượn cáo có cổ ở vùng núi Ogilvie ở Yukon – hai loài không xuất hiện ở bất kỳ nơi nào khác trên thế giới. Báo cáo do Hội đồng bảo tồn các loài có nguy cơ tuyệt chủng Canada công bố là kết quả của sự hợp tác giữa hàng trăm nhà khoa học Canada trong hơn 5 năm với sự hợp tác của các chính phủ liên bang, tỉnh và vùng lãnh thổ.
Canada có trách nhiệm duy nhất là bảo vệ những loài đó hoặc phục hồi những loài đó. Ông Snider lưu ý rằng giải pháp thay thế là sự tuyệt chủng toàn cầu: "Chúng tôi có trách nhiệm duy nhất để đảm bảo những loài đó ở đây cho các thế hệ tương lai.”
Tại một cuộc họp báo ngày 29 tháng 11, Terry Duguid, Thư ký Quốc hội của Bộ trưởng Bộ môi trường và biến đổi khí hậu, cho biết bước đầu tiên để ngăn chặn sự mất mát của các loài là xác định loài nào tồn tại, nơi chúng có nhiều và tình trạng của chúng. Ông chia sẻ: "Tuyệt chủng là một từ rất lạnh lùng. Một khi thứ gì đó đã ra đi, nó sẽ ra đi mãi mãi. Vì vậy, đồng hồ đang tích tắc. Và chúng ta sẽ cần một lần nữa tăng gấp đôi nỗ lực của mình.”
Chính phủ Liên bang tự do đã thực hiện các khoản đầu tư lịch sử vào tự nhiên. Năm 2018, chính phủ đã dành 1,3 tỷ đô la để tạo ra các khu bảo tồn mới và bảo tồn các loài có nguy cơ bị đe dọa. Vào năm 2021, chính phủ đã cam kết chi thêm 2,3 tỷ đô la trong 5 năm.
Báo cáo được đưa ra khi các đại biểu từ khắp nơi trên thế giới chuẩn bị gặp nhau tại Montreal cho COP15, hội nghị về đa dạng sinh học của Liên Hợp Quốc nhằm tạo ra một khuôn khổ toàn cầu mới để ngăn chặn sự tuyệt chủng và đảo ngược tình trạng mất đa dạng sinh học. Theo một báo cáo của Liên hợp quốc năm 2019, hơn một triệu loài thực vật và động vật trên khắp thế giới đang phải đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do hoạt động của con người. Báo cáo này cho biết vẫn còn thời gian để xoay chuyển tình thế nếu các quốc gia hành động nhanh chóng.
Mất môi trường sống là nguyên nhân lớn nhất của sự tuyệt chủng
Canada là nơi sinh sống của khoảng 80.000 loài, không bao gồm vi rút và vi khuẩn. Trong số đó, 135 loài có khả năng bị tuyệt chủng, bao gồm bảy loài được cho là chỉ xuất hiện ở Canada và hiện được cho là đã tuyệt chủng trên toàn cầu. Thực vật và bọ cánh cứng được đại diện một cách không cân xứng trong các trường hợp tuyệt chủng và được cho là tuyệt chủng, bao gồm bướm, cá, chim và hai loài động vật có vú - chuột chù nhất và chồn chân đen.
873 loài khác được phát hiện là đang trong tình trạng nguy cấp nghiêm trọng, 1.245 loài đang trong tình trạng nguy cấp và 2.765 loài dễ bị tuyệt chủng. Hơn 9.500 loài được xếp hạng là có vẻ an toàn, trong khi chỉ hơn 10.000 loài được xếp hạng là an toàn.
Báo cáo cho biết tình trạng của 21.997 loài vẫn chưa được biết, chủ yếu là do thiếu thông tin, nhấn mạnh "sự cần thiết phải tăng cường nỗ lực để hiểu tình trạng bảo tồn của chúng”.
Báo cáo cũng xác định những lỗ hổng kiến thức quan trọng vẫn chưa được lấp đầy, bao gồm tài liệu về nơi hàng ngàn loài được tìm thấy ở Canada. Nếu không được ghi chép lại, các loài có thể biến mất mà chúng ta không hề hay biết.
Sandra Schwartz, giám đốc điều hành quốc gia của Hiệp hội công viên và hoang dã Canada, cho biết trong một cuộc phỏng vấn: "Bản thân việc mất môi trường sống là nguyên nhân lớn nhất dẫn đến sự suy giảm của các loài trên toàn cầu và ngay tại đây. Rõ ràng là chúng ta cần vừa bảo vệ vừa khôi phục môi trường sống đó để các loài có không gian cần thiết để tồn tại và phục hồi.”
Chính quyền Canada hứa hành động để bảo vệ các loài có nguy cơ tuyệt chủng
Vào ngày 27 tháng 11, hai ngày trước khi công bố báo cáo, Bộ trưởng môi trường và biến đổi khí hậu Steven Guilbeault cho biết cần có những thay đổi lớn và cam kết hành động từ chính phủ liên bang.
Ông nói trong một tuyên bố: "Nhiều không gian tự nhiên và các loài mà chúng ta yêu quý đang bị đe dọa bởi hoạt động của con người và biến đổi khí hậu. Sự suy giảm đa dạng sinh học nhanh chóng này có những tác động nghiêm trọng đối với nhân loại, từ sự sụp đổ của hệ thống lương thực, kinh tế và y tế, đến sự gián đoạn của toàn bộ chuỗi cung ứng.”
Canada đã đưa ra các cam kết quốc tế để bảo vệ 30% diện tích đất và nước vào năm 2030, một mục tiêu cũng có khả năng được đưa vào khuôn khổ đa dạng sinh học toàn cầu mới. Đó là ngưỡng tối thiểu để đảm bảo rằng thiên nhiên khỏe mạnh, được duy trì và có khả năng duy trì các hệ sinh thái với đa dạng sinh học đa dạng. Mục tiêu bảo vệ 30% diện tích đất và đại dương này là tham vọng nhưng cũng có thể đạt được.
An Đông
