Khi các nhà ngoại giao và các nhà lãnh đạo thế giới chuẩn bị cho hội nghị thượng đỉnh về khí hậu thường niên của Liên hợp quốc được gọi là COP27, sẽ có một trọng tâm mới về tranh chấp kéo dài về việc ai sẽ phải trả giá cho sự tàn phá do nhiệt độ tăng cao. Các bài phát biểu và đàm phán sẽ kêu gọi những người giàu có hơn gây ô nhiễm chịu trách nhiệm về thiệt hại khí hậu mà các nước phát thải thấp phải gánh chịu.
Vấn đề gây tranh cãi này lần đầu tiên nằm trong chương trình nghị sự chính thức của các cuộc đàm phán về khí hậu, diễn ra tại Ai Cập vào tháng tới.
Đại sứ Mohamed Nasr, trưởng đoàn đàm phán về khí hậu của Ai Cập cho biết: "Có khả năng cao nó sẽ được đưa vào chương trình nghị sự, dựa trên kết quả của các cuộc thảo luận và cân nhắc đã diễn ra trong tháng qua”.
Ông cho rằng Mỹ sẽ hỗ trợ các cuộc đàm phán chính thức về việc bồi thường khí hậu. Bộ Môi trường Canada cũng xác nhận với Bloomberg rằng họ ủng hộ việc đưa ra việc giải quyết vấn đề mất mát và thiệt hại trong chương trình nghị sự.
Ảnh minh hoạ (Nguồn: Internet)
Tại COP27 năm nay, Ai Cập cũng muốn tập trung vào việc thực hiện các lời hứa được đưa ra kể từ hiệp định Paris năm 2015, từ giảm khí thải đến thích ứng với biến đổi khí hậu. Theo thỏa thuận Paris, các nước phát triển đã đồng ý cung cấp khoảng 100 tỷ USD mỗi năm vào năm 2020 để giúp các quốc gia đang phát triển thích ứng với khí hậu đang thay đổi và tài trợ cho quá trình chuyển đổi năng lượng xanh. Họ đã thiếu hụt hàng tỷ đô la, với mục tiêu mới là đạt được con số này vào năm 2023.
Các thỏa thuận tài chính có thể được thực hiện thông qua một quỹ mới hoặc các phiên bản nâng cao của cơ chế viện trợ đã được áp dụng. Một cuộc thảo luận về kết luận cuối cùng của vấn đề nằm trong tay các bên. Bước đầu tiên là chuyển vấn đề này từ một cuộc thảo luận chung chung diễn ra mỗi năm một lần thành một vấn đề thường xuyên với một khung thời gian cụ thể.
Vấn đề về mất mát và thiệt hại hoặc bao nhiêu hỗ trợ tài chính mà các nước giàu nên cung cấp để giúp các quốc gia đang phát triển đối phó với hậu quả của khí thải làm nóng hành tinh, đã phải vật lộn để giành được sự nổi bật trong nhiều năm. Trong các hội nghị thượng đỉnh trước đây, bất kỳ đề xuất nào để đưa nó vào một mục trong chương trình nghị sự sẽ gây ra một cuộc chiến giữa các quốc gia giàu hơn và nghèo hơn và vấn đề này vẫn là một cuộc thảo luận bên lề.
Nhưng Ai Cập đã và đang nỗ lực để thu hẹp khoảng cách và có những dấu hiệu mới cho thấy chủ đề sẽ được quan tâm nhiều hơn bao giờ hết tại COP27. Trận lũ lụt hủy diệt vào mùa hè năm nay, khiến hàng triệu người Pakistan đang rất cần sự giúp đỡ, đã cung cấp bằng chứng mới mạnh mẽ trong lập luận đạo đức và chính trị cho việc bồi thường khí hậu.
Các nước giàu hơn hiện đang vật lộn với ngân sách cạn kiệt do các biện pháp hỗ trợ đại dịch Covid và cuộc khủng hoảng năng lượng toàn cầu do cuộc chiến giữa Ukraine và Nga.
Điều này sẽ không ảnh hưởng đến các cam kết - và Ai Cập muốn các quốc gia phát triển tại COP27 đồng ý hơn nữa, tăng số tiền chuyển giao sau năm 2025. Biến đổi khí hậu sẽ không chờ đợi mỗi quốc gia hoặc mỗi nhóm quốc gia tự giải quyết các vấn đề quốc gia của mình và sau đó quay lại.
Chúng ta sẽ phải đối mặt với rất nhiều trở ngại như những gì chúng ta đang phải đối mặt bây giờ, tình hình địa chính trị, covid, suy thoái, lạm phát gia tăng, lãi suất tăng. Tất cả những điều đó đều là thách thức. Nếu bạn không cam kết với chính nghĩa và đạt được các mục tiêu, thì mỗi và mọi thách thức đó sẽ đẩy chúng ta tụt lùi và chúng ta sẽ luôn tiến trước một bước và lùi hai bước.
Hải Sơn (T/h)
