Hồ chứa ở bãi rác Nam Sơn gặp sự cố do mực nước vượt mức an toàn
Sáng 2/11, Sở Xây dựng Hà Nội đã có báo cáo gửi UBND TP Hà Nội về việc tiếp nhận xử lý rác thải tại tại Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn, huyện Sóc Sơn, Hà Nội; trong đó có vấn đề hồ chứa ở bãi rác Nam Sơn gặp sự cố do mực nước vượt mức an toàn.
Theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Nguyễn Thế Công, khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn thực hiện tiếp nhận, xử lý rác thải cho 12 quận nội thành và 5 huyện Mê Linh, Sóc Sơn, Thanh Trì, Gia Lâm, Đông Anh; khối lượng tiếp nhận trung bình khoảng 5.000 - 5.500 tấn/ngày, xử lý bằng phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh. Khối lượng tiếp nhận trên vượt công suất thiết kế của Khu xử lý.
Công tác quản lý, vận hành hiện nay gặp nhiều khó khăn do một số nguyên nhân: Chậm tiến độ hoàn thành Nhà máy điện rác Sóc Sơn do Công ty CP Năng lượng môi trường Thiên Ý Hà Nội làm chủ đầu tư; chậm tiến độ hoàn thành các ô chôn lấp khu phía Bắc (37,37 ha) của Dự án đầu tư xây dựng Khu Liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn, giai đoạn 2; chậm tiến độ giải phóng mặt bằng dự án vùng ảnh hưởng môi trường của khu xử lý và dự án Khu xử lý giai đoạn 3.
Hiện nay, Khu xử lý có 4 trạm xử lý nước rác, tuy nhiên chỉ có 2 trạm xử lý của Công ty Minh Đức và Trạm xử lý của Công ty Trí Lâm còn hoạt động, chỉ đảm bảo thực hiện được lượng nước rác phát sinh hàng ngày tại khu xử lý, chưa đảm bảo xử lý hết nước rác phát sinh trong mùa mưa. Còn lại 2 trạm xử lý của Liên doanh Phú Điền-SFC, Công ty Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) dừng hoạt động nhiều ngày dẫn đến tăng nước rác tồn và không giải phóng được các ô lưu chứa để đổ rác.
Vì vậy, dẫn đến tình trạng thiếu vị trí để chôn lấp rác cũng như lưu chứa nước rác, trong khi hàng ngày các khu xử lý vẫn phải tiếp nhận rác, việc tiếp nhận và xử lý rác phải cân đối, tính toán theo từng giai đoạn ngắn hạn nhằm đảm bảo công tác vận hành, tiếp nhận, xử lý rác thải của TP.
Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, trong các ngày từ 20/10/2021 đến 1/11/2021 diễn biến thời tiết khu vực có mưa thường xuyên, tổng lượng mưa khoảng 180 mm dẫn đến lượng nước rác tại hồ sinh học tăng cao, đến ngày 1/11/2021 chỉ còn cách mặt bờ đê bao khoảng 20 cm. Vì vậy, chưa thể đảm bảo an toàn cho công tác tiếp nhận rác trong điều kiện thời tiết dự báo vẫn còn mưa trong các ngày tiếp theo.
Hồ chứa ở bãi rác Nam Sơn gặp sự cố do mực nước vượt mức an toàn. Ảnh: URENCO
Trước tình hình trên, sáng ngày 1/11/2021 Sở Xây dựng và UBND huyện Sóc Sơn đã trực tiếp kiểm tra hiện trường, chỉ đạo Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội triển khai ngay phương án phòng ngừa, ứng phó sự cố môi trường đã được duyệt: đắp chặn các vị trí xung yếu, gia cố bờ bao, bơm chuyển nước rác tại hồ sinh học sang ô 1.2 để giảm áp lực, chuẩn bị đầy đủ phương tiện, nhân lực và tổ chức ứng trực 24/24; phối hợp với các đơn vị xử lý nước rác nâng công suất xử lý nhằm giảm cao độ nước tại hồ sinh học xuống ngưỡng an toàn (< cos 15m). Đồng thời Sở Xây dựng đã trao đổi thống nhất với Công ty CP năng lượng môi trường Thiên Ý Hà Nội để thực hiện tiếp nhận rác khoảng 1.000 tấn/ngày trong 2-3 ngày tại bể chứa của đơn vị.
Để đề phòng sự cố và thời tiết diễn biến xấu, vẫn có khả năng mưa trong các ngày tiếp theo, theo đề nghị của UBND huyện Sóc Sơn, Sở Xây dựng đã thống nhất tạm dừng tiếp nhận rác xử lý bằng phương pháp chôn lấp từ 2-3 ngày (từ ngày 1/11/2021) để ổn định và giảm mực nước rác tại ô chứa, theo dõi tình hình và hoàn thành các biện pháp phòng ngừa sự cố. Trong thời gian tạm ngừng, vẫn phân luồng tiếp nhận rác thải của các quận nội thành và một phần rác thải của 5 huyện ngoại thành để đảm bảo công tác duy trì vệ sinh môi trường.
Mưa lớn kéo dài từ ngày 28/10 đến 1/11 khiến các hồ chứa tại bãi rác Nam Sơn không còn chỗ chứa nước. Ảnh: URENCO
Sở Xây dựng Hà Nội yêu cầu Công ty Urenco thực hiện các biện pháp phòng ngừa và ứng phó sự cố, gia cố để đảm bảo tiếp nhận an toàn trong 2-3 ngày tới; tính toán đến điều kiện thời tiết diễn biến phức tạp trong các ngày tiếp theo.
Tiếp tục yêu cầu trạm xử lý của Công ty Urenco (cũng là đơn vị vận hành khu xử lý) phải khẩn trương hoạt động lại đúng công suất để giảm lượng nước rác phát sinh và tồn đọng, giải quyết tạm thời tình huống cấp bách và thực hiện tiếp nhận rác trở lại.
Chuyển rác thải của 7 quận nội thành về Khu xử lý chất thải rắn Xuân Sơn
Để đảm bảo việc duy trì vệ sinh môi trường TP trong thời gian tạm ngừng tiếp nhận rác thải bằng phương pháp chôn lấp, Sở Xây dựng dự kiến khối lượng phân luồng cho các địa bàn như sau:
Đối với 12 quận nội thành: tiếp nhận toàn bộ khối lượng rác thải phát sinh, phân luồng về Khu xử lý chất thải rắn Xuân Sơn đối với 7 quận, tổng khối lượng khoảng 1.500 tấn/ngày đêm.
Riêng các quận Tây Hồ, Cầu Giấy, Nam Từ Liêm, Hà Đông, Long Biên và 5 huyện còn lại theo phân luồng về Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn, tiếp nhận tại bể chứa rác thải của Nhà máy điện rác Sóc Sơn; công suất khoảng 1.000 tấn/ngày đêm. Đối với 5 huyện đề nghị lưu chứa tại các điểm trung chuyển, tập kết, ưu tiên vận chuyển rác thải trên mặt đường. Thời gian thực hiện: từ 1/11/2021, dự kiến đến hết 3/11/2021 Khu xử lý sẽ tiếp nhận lại bình thường.
Một vị trí rò rỉ đã được xử lý. Ảnh: URENCO
Để tiếp tục tiếp nhận, xử lý rác thải bằng phương pháp chôn lấp tại Khu Liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn, Sở Xây dựng kiến nghị UBND TP tạm ngừng tiếp nhận rác thải bằng phương pháp chôn lấp
Yêu cầu UBND các huyện thuộc địa bàn phân luồng vận chuyển, tiếp nhận rác thải tại Khu xử lý Nam Sơn tạm thời tổ chức lưu chứa đối với khối lượng rác thải tồn trên địa bàn (nếu có). Quá trình lưu chứa cần thực hiện che phủ bạt, phun khử mùi, kiểm soát nước rác nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường.
Đối với công tác vận hành khu xử lý, Sở Xây dựng đề nghị tiếp tục yêu cầu trạm xử lý nước rác của Công ty Urenco cần vận hành lại ngay từ 3/11/2021, công suất > 1.000 m3/ngày đêm. Công ty Urenco chịu trách nhiệm nếu để việc chậm vận hành xử lý nước rác ảnh hưởng đến hoạt động của Khu xử lý.
Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị Hà Nội (Urenco) hoàn thành ngay các biện pháp phòng ngừa sự cố, kiểm soát và thực hiện các biện pháp ngăn mùi, vệ sinh môi trường đảm bảo an toàn khu xử lý khi tiếp nhận vận hành lại.
Giao Công ty CP năng lượng môi trường Thiên Ý thực hiện tiếp nhận rác thải vào bể chứa từ 2-3 ngày, khối lượng 1.000 tấn/ngày từ ngày 2/11/2021.
Ngọc Yến/CAND