Khu vườn Nemo là nông trại trồng cây trên cạn dưới nước đầu tiên trên thế giới. Nằm ngoài khơi bờ biển Noli (Italy), nông trại lớn này bao gồm một hệ thống các nhà kính hình mái vòm, trong suốt, lơ lửng nhưng được neo chặt dưới đáy đại dương.
Theo hãng tin CNN, đây là sáng kiến của một gia đình người Italy chuyên kinh doanh thiết bị lặn. Anh Luca Gamberini - một trong những người đồng sáng lập – cho biết: "Chúng tôi muốn mang đến công nghệ này nhằm thay đổi ngành nông nghiệp, mở rộng khả năng trồng trọt với tiềm năng đường bờ biển dài trên Trái Đất, đồng thời hướng tới ngành nông nghiệp bền vững và không ảnh hưởng đến môi trường".
Ông Sergio Gamberini – ông chủ công ty thiết bị dưới nước Ocean Reef Group đồng thời là bố của Luca - đã nảy ra ý tưởng trên bằng cách kết hợp hai niềm đam mê của mình – lặn biển và làm vườn.
Năm 2012, gia đình Gamberini bắt đầu triển khai dự án với việc trồng húng quế trong một nhà kính hình cầu dưới nước. 10 năm trôi qua, khu vườn Nemo ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Ích lợi của việc trồng cây dưới nước
Với dân số toàn cầu dự kiến đạt khoảng 10 tỷ người vào năm 2050, Liên hợp quốc ước tính sản lượng lương thực sẽ cần tăng tới 60% để đáp ứng nhu cầu này.
"Chúng ta có một lượng tài nguyên hữu hạn và với cách mà chúng ta khai thác, những tài nguyên đó hoàn toàn không bền vững. Chúng tôi tin rằng một nông trại dưới nước sẽ mang lại một số lợi thế so với nông nghiệp truyền thống”, anh Luca cho hay.
Ở độ sâu từ 6 đến 10m dưới nước, những loại cây được trồng trong vườn kính Nemo sẽ hoàn toàn tách biệt trước mọi mầm bệnh và sâu bệnh bên ngoài, trong khi chúng vẫn có thể phát triển từ nước ngọt qua quá trình ngưng tụ khử muối trong nhà kính. Bên cạnh đó, nhiệt độ tương đối ổn định của nước biển là môi trường lý tưởng cho sự sống của thực vật.
Tương tự hầu hết các nông trại thẳng đứng trong nhà, khu vườn Nemo sử dụng phương pháp thủy canh – một kỹ thuật dùng chất dinh dưỡng trong nước thay vì đất. Ngoài ánh sáng Mặt Trời cây có thể hấp thụ, các nhà kính có trang bị đèn để bổ sung ánh sáng khi cần thiết.
Gia đình Gamberini cho biết mọi thứ được giám sát từ trên cạn thông qua hệ thống camera và cảm biến, đồng thời các cài đặt có thể được điều chỉnh từ xa từ mọi nơi trên thế giới. Đến thời điểm thu hoạch, thợ lặn sẽ đi xuống, cắt nông sản, cho vào túi và thả nổi lên mặt nước.
Vì các nhà kính chỉ có đường kính khoảng 2 mét nên các loại cây lớn như ngô hay lúa mì được cho là không phù hợp để trồng trong mô hình này. Tuy nhiên, nhà kính Nemo phù hợp với 70 đến 100 cây nhỏ hơn. "Chúng tôi đã thử nghiệm hàng trăm loại cây khác nhau, từ dâu tây đến cà chua, đậu và tất nhiên là cả các loại thảo mộc”, Luca liệt kê.
Với mô hình phát triển nông trại mới, nhiều chuyên gia các lĩnh vực từ dược phẩm đến lương thực, thực phẩm đều đến Khu vườn Nemo để nghiên cứu. Một nghiên cứu năm 2020 của Đại học Pisa kết luận húng quế được trồng theo phương pháp này có nồng độ tinh dầu cao hơn và chứa nhiều chất chống oxy hóa hơn.
Khi được hỏi về ảnh hưởng của nhà kính đến môi trường biển, anh Luca lý giải nông trại thủy sinh thu hút sinh vật biển thay vì xua đuổi chúng. Ông nói thêm: "Trong các nghiên cứu của chúng tôi, nông trại Nemo có nhiều cá hơn 58% so với môi trường xung quanh. Vì vậy, phục hồi số lượng sinh vật biển trong môi trường cũng là một ưu điểm từ phương pháp trồng cây dưới nước.
Tuy nhiên, dự án thử nghiệm nông trại dưới biển không phải không gặp thách thức, đặc biệt là trước sự biến đổi của thời tiết và khí hậu. Năm 2019, một số nhà kính trong hệ sinh thái Nemo đã không thể trụ vững trước một cơn bão mạnh. Không chỉ vậy, ngoài khơi bờ biển Noli cũng không phải là một địa điểm hoàn hảo để tiếp nhận ánh sáng Mặt Trời. Việc trồng cây trong một môi trường khắc nghiệt không hề dễ dàng.
Bên cạnh Gamberini, nhiều công ty khác trên thế giới cũng đang khám phá những lợi ích của đại dương đối với nông nghiệp. Tổ chức phi lợi nhuận GreenWave ở Bắc Mỹ đang thử nghiệm trồng rong biển và nuôi động vật có vỏ trên hệ thống giàn dưới nước. Công ty Sea6 Energy có trụ sở tại Bangalore đã tạo ra một máy kéo cơ giới hóa có thể trồng và thu hoạch rong biển dưới đáy đại dương.
Hải Đăng (T/h)
