Biến đổi khí hậu (BĐKH) đang gây nên những thách thức đối với lĩnh vực cung cấp nước sạch như tính trạng thiếu hụt suy giảm nguồn nước, ô nhiễm nguồn nước, xâm nhập mặn, tình trạng khai thác nước ngầm quá mức..., bên cạnh đó là khó khăn về cơ sở hạ tầng như: thiếu hồ trữ nước thô, bể trung gian chứa nước sạch.
Một nghiên cứu của Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn Thành phố Hồ Chí Minh cho biết, tại Thành phố Hồ Chí Minh, 96% nguồn nước thô của hệ thống cấp nước thành phố khai thác từ sông Sài Gòn và sông Đồng Nai. Trong khi đó, Thành phố Hồ Chí Minh đang nằm ở cuối lưu vực sông nên việc kiểm soát vấn đề nguồn nước cũng gặp nhiều khó khăn. Độ mặn ở sông Sài Gòn và sông Đồng Nai đã tới ngưỡng dưới 200mg/lít, nhiều thời điểm độ mặn vượt ngưỡng diễn ra từ 1-2 giờ.
Đứng trước những khó khăn, thách thức đó, SAWACO đã chủ động thực hiện nhiều giải pháp để thích ứng, bảo đảm cung cấp nước sạch cho người dân thành phố.
Nhân viên Phòng Quản lý Chất lượng nước SAWACO thực hiện kiểm tra nguồn nước đầu vào tại Nhà máy nước Thủ Đức. Ảnh: SAWACO
Theo Sawaco, Công ty đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị quản lý các hồ chứa đầu nguồn lên kế hoạch vận hành tài nguyên nước một cách hợp lý nhất. Rà soát, cập nhật các phương án ứng phó với sự cố liên quan đến nhiễm mặn, chuẩn bị các phương án để điều tiết hệ thống cấp nước khi cần thiết. Trong trường hợp độ mặn vượt ngưỡng cho phép dẫn đến phải dừng khai thác nước ở một/cụm nhà máy nước, SAWACO sẽ tiến hành điều tiết nguồn nước từ cụm nhà máy khác, tăng công suất vận hành của trạm cấp nước dùng nước ngầm đảm bảo cấp nước an toàn liên tục.
SAWACO chú trọng triển khai diễn tập để cán bộ, công nhân viên thuần thục các phương án ứng phó với sự cố, BĐKH. Chương trình "cấp nước an toàn” đã được triển khai sâu rộng toàn Tổng công ty thông qua các hình thức: diễn tập phương án cấp nước đã xây dựng như điều tiết an toàn cấp nước cho các cụm khu vực khi có sự cố xảy ra; tổ chức các hội thảo chuyên đề tăng cường học hỏi, trao đổi kinh nghiệm với các đơn vị trong và ngoài nước.
Các thiết bị giám sát chất lượng nước trực tuyến đã được triển khai lắp đặt tại các nhà máy nước và mạng lưới cấp nước để theo dõi những chỉ tiêu đặc trưng dễ biến động như: độ đục, pH, chlor dư, thiết bị giám sát định tính về độc chất có trong nguồn nước, tổng hữu cơ trong nước... Từ đó, đưa ra các giới hạn cảnh báo để có các phương án ứng phó kịp thời khi nguồn nước bị biến động, đảm bảo chất lượng nước sạch cung cấp luôn ổn định và đạt theo quy định. SAWACO không ngừng kiểm soát hoạt động sản xuất và cung cấp nước sạch tại các nhà máy nước thông qua các ứng dụng công nghệ SCADA, tự động hóa các công đoạn sản xuất, giám sát online chất lượng nước trên từng công đoạn xử lý, sử dụng năng lượng và hóa chất tối ưu trong sản xuất và cung cấp nước.
SAWACO cho biết, Tổng Công ty đã chỉ đạo triển khai các thủ tục để chuẩn bị đầu tư xây dựng Nhà máy nước Kênh Đông II (công suất 250.000m³/ngày) và Nhà máy nước Thủ Đức IV (công suất 300.000m³/ngày) nhằm nâng cao công suất phát nước phục vụ nhu cầu phát triển thành phố. Đây cũng là kế hoạch giúp bổ sung nguồn nước dự phòng sẵn sàng bổ trợ cho hệ thống cấp nước theo các kịch bản BĐKH, mất nước do sự cố... trong tương lai.
Để đảm bảo an toàn, an ninh nguồn nước, SAWACO phối hợp với các nhà khoa học, kỹ sư và chuyên gia môi trường để đưa ra kế hoạch toàn diện cho các chiến lược quản lý nguồn nước dài hạn. Cùng với đó là các chiến dịch tuyên truyền người dân về việc thực hành sử dụng nước bền vững, tiết kiệm và giảm lãng phí nguồn nước.
Được biết, trong nửa nhiệm kỳ 2020-2025 vừa qua, đã có 124 hồ sơ nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ nội bộ được Tổng Công ty xem xét, trong đó, công nhận 23 sáng kiến cấp tổng công ty, 7 sáng kiến cấp cơ sở, 63 giải pháp khắc phục khó khăn, có 3 đề tài khoa học công nghệ đã nghiệm thu.
SAWACO cũng đã đầu tư cung cấp công nghệ, thiết bị hiện đại để khắc phục tình trạng rò rỉ nước trên mạng lưới cấp nước nhằm giảm thiểu tình trạng thất thoát nước. Từ đó, đảm bảo việc phân phối nguồn nước hiệu quả như: cải tạo thay thế ống cũ, mục; tăng cường duy tu sửa chữa dò tìm rò rỉ, khắc phục nhanh sự cố trên mạng lưới, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý vận hành mạng lưới cấp nước.
Các tiêu chuẩn kỹ thuật chung được ban hành từ tổng công ty đến các đơn vị trực thuộc, nhằm đồng bộ hóa các dữ liệu, phục vụ cho việc khai thác dữ liệu lớn Big Data, phục vụ cho việc quản lý các thiết bị thông minh trên hệ thống cấp nước. Thống nhất dữ liệu GIS, Data Logger, đồng hồ nước thông minh, hệ thống Scada và hệ thống quản lý sản xuất kinh doanh.
Những giải pháp trên chính là cách SAWACO hiện thực hoá Nghị quyết Ðại hội đại biểu SAWACO lần thứ 4, nhiệm kỳ 2020-2025. Tiếp tục triển khai Nghị quyết hiệu quả hơn, Ban Chấp hành Ðảng bộ Tổng công ty đã ban hành Chương trình hành động số 9 về "Ðảm bảo an toàn, an ninh cấp nước, hiện đại hóa công nghệ, hướng tới xây dựng hệ thống cấp nước thông minh” nhằm đảm bảo cung cấp nước sạch an toàn, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ nhân dân, đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố.
ĐAN VY
