Toàn bộ Chương trình Phát triển Khu vực Công (PSDP) giai đoạn 2021-2022 được định giá 900 tỷ rupee. Điều này có nghĩa là lũ lụt đã xóa sạch thành quả phát triển trị giá hơn sáu Chương trình PSDP. Điều này ảnh hưởng không tương xứng đến các bộ phận dễ bị tổn thương trong xã hội, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em gái, người già và người khuyết tật.
Hậu quả thảm khốc của lũ lụt đối với phụ nữ có thể được giải thích rõ hơn thông qua ví dụ về Sakina Bibi, cư dân của quận Kacchi, Balochistan. Chồng cô chăm sóc trang trại nhỏ của mình và kiếm thêm thu nhập bằng cách làm thuê trong một nhà kho. Lũ lụt cuốn trôi nhà của họ và phá hủy mùa màng nông nghiệp của họ. Chồng cô bị mất việc làm khi công việc kinh doanh bị đóng cửa do thiệt hại do lũ lụt.
Ảnh minh hoạ (Nguồn: Internet)
Mang thai và suy dinh dưỡng, Sakina Bibi đã mất đi sự hỗ trợ ít ỏi mà cô có được dưới hình thức dinh dưỡng bổ sung từ trung tâm y tế nông thôn. Nó đã bị phá hủy bởi lũ lụt.
Các con gái của cô từng học tại trường tiểu học do chính phủ điều hành, nằm trong số 17.205 cơ sở giáo dục bị ảnh hưởng bởi lũ lụt trên khắp Pakistan. Nó vẫn chưa được cải tạo, khiến các con của cô phải nghỉ học trong năm tháng qua. Cô từng được trợ cấp theo chương trình mạng lưới an sinh xã hội do chính phủ quản lý nhưng hiện không chắc liệu chương trình này có được tiếp tục hay không. Một số tổ chức phi chính phủ đã đến thăm làng của cô sau lũ lụt và cung cấp nơi trú ẩn tạm thời, thực phẩm và thuốc men, nhưng những thứ đó đã cạn kiệt và cô không biết khi nào sẽ nhận được thêm hỗ trợ để xây dựng lại cuộc sống.
Hàng triệu phụ nữ đang gặp phải những thách thức giống như Sakina Bibi ở các khu vực bị ảnh hưởng bởi lũ lụt ở Sindh và Balochistan. Câu chuyện của cô nêu bật tính dễ bị tổn thương của nhà nước cũng như người nghèo trước tác động của thiên tai và biến đổi khí hậu. Nó đòi hỏi phải suy nghĩ lại về quy trình lập kế hoạch phát triển nếu muốn đảm bảo rằng cơ sở hạ tầng cung cấp dịch vụ, xã hội và sản xuất hiện tại có khả năng phục hồi trước những cú sốc như vậy trong tương lai.
Những thiệt hại lặp đi lặp lại từ các thảm họa khác nhau đã làm nổi bật nhu cầu giải quyết vấn đề phát triển từ một góc độ khác.
Thứ nhất, cần phải đảm bảo rằng tất cả sự phát triển đều có khả năng phục hồi và thích ứng với thiên tai và khí hậu. Đạt được mục tiêu này là có thể và không tốn nhiều thời gian hoặc nguồn lực. Nó có thể được thực hiện bằng cách hiểu rõ hơn về hồ sơ nguy hiểm của khu vực đối với nhiều mối nguy hiểm và lập kế hoạch phù hợp.
Thứ hai, trong khi lập kế hoạch cho các dự án phát triển – dù lớn hay nhỏ – cần đảm bảo rằng cơ sở hạ tầng không góp phần làm tăng rủi ro trong khu vực cụ thể đó. Điều này có thể đạt được thông qua việc lồng ghép khả năng chống chịu với thiên tai và biến đổi khí hậu trong quy trình lập kế hoạch phát triển ở tất cả các cấp, bắt đầu từ cấp huyện cho đến cấp quốc gia.
Tổ chức UNDP Pakistan đã khởi động Chương trình khôi phục lũ lụt năm 2022 với mục tiêu chuyển đổi từ cứu trợ và đẩy nhanh quá trình phục hồi bền vững và kiên cường tại các khu vực bị ảnh hưởng lũ lụt theo cách tổng hợp. Chương trình này dựa trên bốn trụ cột chính được thiết kế để khôi phục cơ sở hạ tầng nhà ở và cộng đồng, sinh kế và các dịch vụ của chính phủ, đồng thời xây dựng khả năng phục hồi sau thảm họa và đảm bảo bảo vệ môi trường. Mỗi trụ cột nhằm mục đích khởi động quá trình phục hồi bằng cách đáp ứng các nhu cầu phục hồi quan trọng nhất và đặt nền tảng cho sự phát triển toàn diện và bền vững lâu dài hơn, tập trung vào các bộ phận dân số dễ bị tổn thương nhất đã bị ảnh hưởng bởi lũ lụt.
Có nhiều khả năng ở Pakistan, đối với các tài sản và hệ sinh thái nhạy cảm với thiên tai và khí hậu, có thể tránh được hoặc ít nhất là trì hoãn rất nhiều thiệt hại thông qua việc giảm thiểu các tác nhân gây rủi ro làm tăng tính dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu.
Hành động của con người trong việc thích ứng và xây dựng khả năng phục hồi sau thảm họa cũng quan trọng không kém nếu không muốn nói là quan trọng hơn. Thừa nhận rằng con người phụ thuộc vào hàng hóa và dịch vụ được cung cấp bởi các hệ sinh thái nhạy cảm với khí hậu, có nhiều phương án thích ứng có thể được triển khai để tránh mất mát và thiệt hại, thường là thông qua sự kết hợp của công nghệ, thay đổi sinh kế và cải thiện các cơ hội kinh tế và xã hội .
Chúng bao gồm các hoạt động làm giảm sự phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên nhạy cảm với khí hậu hoặc tăng cường quyền tự do thích ứng của mọi người, chẳng hạn như bảo trợ xã hội và đảm bảo thu nhập trong thời kỳ khủng hoảng, các chương trình tái cơ cấu công nghiệp, cải thiện cơ sở hạ tầng và giới thiệu một loạt các lựa chọn tài trợ cho rủi ro thiên tai. Chúng cũng bao gồm các công nghệ làm giảm độ nhạy cảm với rủi ro khí hậu, chẳng hạn như phòng thủ ven biển và sông, thủy lợi và thiết kế cải tiến cho cơ sở hạ tầng.
Vĩnh Hải (T/h)
