Để giải quyết "bài toán" này, góp phần bảo vệ môi trường, thành phố Hồ Chí Minh đang triển khai nhiều biện pháp, trong đó có việc đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà máy xử lý nước thải và triển khai thu phí nước thải.
Nhờ làm tốt công tác xử lý nước thải đô thị, người dân thành phố Hồ Chí Minh sống dọc lưu vực kênh Tân Hóa - Lò Gốm (quận 6) đã được hưởng không khí trong lành.
Hơn 80% lượng nước thải chưa được xử lý
Những năm gần đây, người dân sống dọc lưu vực kênh Tàu Hũ - Bến Nghé - Đôi - Tẻ; Nhiêu Lộc - Thị Nghè; Nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng Hòa; kênh Tân Hóa - Lò Gốm…, đã không còn phải hít thở mùi xú uế như trước. Tuy nhiên, gần đây, những dòng kênh này có nguy cơ tái ô nhiễm trở lại khi lượng rác và nước thải chưa qua xử lý đổ xuống lòng kênh ngày càng nhiều. "Để dòng nước trong lành lâu dài, cần có nhà máy xử lý nước thải hiện đại”, ông Trần Hiếu Minh (ngụ hẻm 357 Hậu Giang, quận 6), cạnh kênh Tân Hóa - Lò Gốm mong muốn.
Theo Công ty TNHH một thành viên Thoát nước đô thị thành phố Hồ Chí Minh, cứ 3 tháng 1 lần, đơn vị lại tiến hành khảo sát lấy ý kiến đánh giá của người dân sống trong các khu vực kênh, rạch và nhà máy xử lý nước thải về tác động của nước thải đến môi trường sinh hoạt, từ đó đưa ra giải pháp điều chỉnh phù hợp thực tế.
Còn theo Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh, hiện lượng nước thải đô thị phát sinh của thành phố khoảng 1,54 triệu mét khối/ngày, chủ yếu từ 2 nguồn: Hoạt động sinh hoạt hằng ngày và sản xuất, kinh doanh, dịch vụ. Nguồn nước thải chưa được xử lý xả trực tiếp ra môi trường gây ô nhiễm nguồn nước mặt, ảnh hưởng đời sống sinh hoạt của người dân. Việc cần có thêm nhà máy xử lý nước thải là đòi hỏi cấp thiết.
Trưởng phòng Hạ tầng kỹ thuật (Sở Xây dựng) Lê Quang Đạo cho biết, thành phố chỉ có 3 nhà máy xử lý nước thải đô thị, gồm: Bình Hưng, công suất 141.000m3/ngày; Bình Hưng Hòa đạt 30.000m3/ ngày và Tham Lương - Bến Cát đạt 15.000m3/ngày. Ngoài ra, còn có một số trạm xử lý nước thải phân tán của khu dân cư... Tổng lượng nước thải qua xử lý hiện nay chỉ chiếm tỷ lệ 12,6%. Như vậy, hơn 80% lượng nước thải thải ra môi trường chưa được xử lý.
Về vấn đề này, PGS.TS. Nguyễn Minh Hòa, nguyên Trưởng khoa Đô thị học (Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn thành phố Hồ Chí Minh) cho rằng, thành phố cần đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà máy xử lý nước thải và đẩy nhanh tốc độ di dời nhà tạm của người dân ven kênh rạch để các dự án cải thiện môi trường phát huy hiệu quả tốt hơn.
Sẽ có thêm nhà máy xử lý nước thải
Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh thông tin, thành phố phấn đấu đến năm 2025, khoảng 80% tổng lượng nước thải của thành phố (khoảng 2.580.000m3/ngày) sẽ được thu gom và xử lý đạt chuẩn trước khi thải ra môi trường. Để thực hiện được mục tiêu này, thành phố sẽ tập trung xây dựng nhà máy xử lý nước thải và dự án vệ sinh môi trường lưu vực Nhiêu Lộc - Thị Nghè (giai đoạn 2) hoàn thành vào năm 2024. Cùng với đó, thành phố mời gọi đầu tư 6 nhà máy xử lý nước thải, gồm: Tây Sài Gòn, Bắc Sài Gòn 1, Bắc Sài Gòn 2, Cầu Dừa, Tây Bắc và Suối Nhum, giai đoạn 2021-2025, hoàn thành giai đoạn 2026-2030.
Hiện tại, thành phố đang đầu tư một số dự án, trong đó có việc hợp nhất các nhà máy: Tây Sài Gòn (công suất 150.000m3/ ngày); Tân Hóa - Lò Gốm (300.000m3/ngày) và Bình Tân (180.000m3/ngày), dự kiến hoàn tất vào năm 2030. Khi đó, chất lượng nước khi thải ra đạt tiêu chuẩn A (các loài nhạy cảm với sự thay đổi môi trường nước có thể sống được). Cùng với đó, thành phố đang nâng cấp, mở rộng Nhà máy xử lý nước thải Bình Hưng, nâng công suất từ 141.000m3/ngày lên 469.000m3/ ngày; Nhà máy Nhiêu Lộc - Thị Nghè đạt công suất 480.000m3/ngày...
Tuy nhiên, theo Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đặng Phú Thành, chi phí đầu tư hệ thống thoát nước và xử lý nước thải khá lớn. Để tạo thêm nguồn kinh phí đầu tư cho lĩnh vực này, UBND thành phố Hồ Chí Minh đã ban hành giá dịch vụ thoát nước và xử lý nước thải. Theo đó, từ năm 2022, người dân mua nước sinh hoạt phải đóng luôn cả tiền xử lý nước thải. Lộ trình thu giá dịch vụ thoát nước và xử lý nước thải tính trên giá nước cấp như sau: Năm 2022 là 15%, năm 2023 là 20%, năm 2024 là 25% và năm 2025 là 30%.
Cũng theo ông Đặng Phú Thành, thành phố đã và đang tích cực kêu gọi nguồn vốn ODA của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA), Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB); đẩy mạnh việc xã hội hóa đầu tư các công trình thoát nước và xử lý nước thải, mời gọi đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP), để tạo thêm nguồn vốn. UBND thành phố cũng giao Sở Xây dựng tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các nhà đầu tư tham gia xây dựng nhà máy xử lý nước thải, góp phần xây dựng môi trường thành phố ngày càng xanh, sạch, đẹp.
Theo Báo Hà Nội Mới
