Ngoài ra TCVN 9257:2012 còn hướng dẫn Yêu cầu thiết kế quy hoạch cây xanh sử dụng công cộng đối với phải kết hợp hài hòa với mặt nước, với môi trường xung quanh, tổ chức thành hệ thống với nhiều dạng phong phú: tuyến, điểm, diện hoặc mảng và hướng dẫn chi tiết về mặt thiết kế kỹ thuật và chọn chủng loại cây xanh cho từng loại đối tượng công viên cây xanh.

Tổng quan và chi tiết thì QCVN 01:2021/BXD và TCVN 9257:2012 đã hướng dẫn rõ ràng về công tác quy hoạch và thiết kế kỹ thuật liên quan đến cây xanh cho đô thị và nông thôn. Các thông số trong TCVN 9257:2012 về tỷ lệ cây xanh trên đầu người hay qui mô công viên cây xanh vượt.

Theo Cục Hạ tầng kỹ thuật (2017), hiện nay tỷ lệ cây xanh trên mỗi người dân tại các đô thị của Việt Nam ở mức từ 2 đến 3 m2/người, trong khi chỉ tiêu xanh tối thiểu của Liên hợp quốc là 10 m2 và chỉ tiêu của các thành phố hiện đại trên thế giới từ 20 đến 25 m2, nghĩa là cây xanh đô thị của Việt Nam chỉ bằng 1/5 đến 1/10 của thế giới. Qua thu thập thông tin, số liệu về tỷ lệ mật độ cây xanh một số thành phố tại Việt Nam như sau: (a) Tại TP Hà Nội hiện nay tỷ lệ gần 2 m2/người và quy hoạch 2050 phấn đấu đạt 10-15 m2/người (*) tạp chí môi trường và đô thị số 142/tháng 6/2021. (b) TP. Hải Phòng, năm 2020 tỷ lệ mật độ cây xanh là 5,5 m2/ người, theo Đề án xây dựng công viên cấp thành phố 2021-2025 sẽ tăng mật độ cây xanh lên 10 m2/người. (c) TP Huế, vào năm 2013 mật độ cây xanh đạt tỷ lệ 14,8m2/người. Nếu tính cả diện tích thảm cỏ, sông nước, rừng cảnh quan thì mật độ cây xanh đạt đến 20 m2/người. Đến năm 2016, theo báo cáo của UBND TP. Huế, mật đô cây xanh đạt 12,9 m2/người. Từ 2016 đến nay do ảnh hưởng thiên tai số lượng cây xanh ngã đổ tương đối nhiều nên tỷ lệ mật độ cây xanh có giảm xuống. (d) Tại TP. Đà Nẵng tổng hiện trạng hai công viên lớn nhất thành phố khoảng 17ha, chưa kể công viên nhỏ xen kẻ trong cụm dân cư. Tỷ lệ năm 2010 là 5 m2/ người, đến 2019 đạt 7,51 m2/ người và quy hoạch đến 2045 đặt 8,9 m2/người;  (e) Tại TP Hồ Chí Minh, tổng diện tích quy hoạch công viên là 11.500 ha, số liệu thực tế hiện nay 510ha (không bao gồm rừng tại huyện Cần Giờ) tỷ lệ 0,58 m2/người, tính trên số dân sinh học; Tại hội thảo quốc tế về quy hoạch và phát triển công viên, cây xanh, chiếu sáng các quận nội thành (năm 2019) TP Hồ Chí Minh có hơn 10 triệu dân mà chỉ khoảng 102.000 cây. Theo Quyết định 24/QĐ-TTg về phê duyệt điều chỉnh đồ án Quy hoạch chung xây dựng TP. Hồ Chí Minh đến năm 2025, chỉ tiêu cây xanh công cộng tại thành phố chỉ đạt mức bình quân là 1,6 m2/người, tổng diện tích cây xanh theo quy hoạch được duyệt trên toàn thành phố khoảng 6.259ha, tỷ lê 6,3 m2/người. Cụ thể, theo phê duyệt của Thủ tướng, quy hoạch khu vực nội thành hiện hữu sẽ có đất cây xanh 2,4 m2/người, đất công trình công cộng 2,9 m2/người; khu vực nội thành phát triển mới có đất cây xanh 7,1 m2 /người, đất công trình công cộng 4,6 m2/người; khu vực đô thị tại các huyện ngoại thành đất cây xanh 12 m2/người, đất công trình công cộng 5 m2/người. Tuy nhiên, trên thực tế, việc phủ kín quy hoạch, các đồ án quy hoạch phân khu hầu như không lưu ý đến các chỉ tiêu theo 3 khu vực trên mà chỉ căn cứ theo quy hoạch chung của quận huyện, dẫn đến các chỉ tiêu chung không thể đảm bảo. Đặc biệt, khu vực nội thành phát triển mới, các chỉ tiêu đất cây xanh, công trình công cộng đều không đạt, đất cây xanh đa số là không đủ, chỉ đạt 5-6 m2/người. (**) Tham khảo số liệu bài viết Các giải pháp phát triển công viên cây xanh tại TP. Hồ Chí Minh của tác giả Nguyễn Đình Kháng (đăng ngày 23.01.2018 trên website báo Nhân Dân điện tử). (e) TP Cần Thơ vào năm 2018 tỷ lệ bình quân khoảng 6-8 m2/người, chiếm 9,4% đất dân dụng, thepo quyết định phê duyệt đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Cần Thơ đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 thì quy hoạch cây xanh tỷ lệ 12-15 m2 / người.

Được khảo sát qua 60 quốc gia và 70 thành phố trên khắp thế giới, Dual Citizen LLC - một tổ chức tư vấn và phát triển cộng đồng công bố kết quả các thành phố thuốc quốc gia Bắc Âu cùng với New York và Canada được xếp hạng những đô thị có tỷ lệ cây xanh lớn nhất như Copenhagen, Amsterdam, Stockholm, London, New York. Berlin, Helsinki, Oslo….Thống kê tỷ lệ diện tích cây xanh trên tổng diện tích hành chính khu vực cũng có giá trị số liệu rất lớn: Detroit (23% diện tích là cây xanh) New York (21% diện tích là cây xanh) Baltimore (27% diện tích là cây xanh) Portland (32% diện tích là cây xanh) Tampa (32% diện tích là cây xanh) Washington DC (36% diện tích là cây xanh) Austin (37% diện tích là cây xanh) Pittsburgh (42% diện tích là cây xanh). Một  kết quả nghiên cứu khác về tỷ lệ mật độ cây xanh trên đầu người cho thấy: Singapore (30,3 m2/người) dân số 5,5 triệu người, có đến 2 triệu cây xanh, Seoul (41 m2/người), Berlin (50 m2 /người) Moscow (44 m2/người), Paris (25 m2 /người).

Khía cạnh quy hoạch: Chất lượng các đồ án quy hoạch chung và riêng liên quan đến phát triển mảng xanh, cây xanh còn mang hình thức tổng quan, chưa cụ thể rõ ràng, quỹ đất dành cho công viên cây xanh trong quy hoạch thường được chọn tại khu đất ít tiềm năng khai thác sử dụng cho mục đích khai thác thương mại nên kéo theo việc đầu tư xây dựng sau quy hoạch bị chậm hoặc không triển khai, giảm tính khả thi trong đầu tư. Ngoài ra quy hoạch đất dành cho công viên cây xanh (VCCX) còn xem nhẹ trong các dự án kinh doanh bất động sản từ qui mô tỷ lệ bám theo tiêu chí tối thiểu và việc thiếu nhất quán nên việc đề xuất điều chỉnh quy hoạch liên tục cấp địa phương quận huyện cũng làm giảm diện tích qui mô hay vị trí của CVCX.

Trong quản lý xây dựng: Do hình thức và mức phạt trong quản lý xây dựng chưa đủ sức chế tài hay răng đe các chủ đầu tư bất động sản, khả năng chấp nhận chịu nộp phạt để thay đổi giảm qui mô diện tích đầu tư mảng xanh, chuyển đất sang đầu tư dịch vụ hoặc đất thương mại, đất ở. Đặc biệt chủ dự án chỉ tập trung vào hạng mục kinh doanh, còn hạng mục CVCX đầu tư chậm, đầu tư chiếu lệ trồng cây thưa hoặc cây không đạt theo TCVN 9257:2012 hoặc đình trệ đầu tư các CVCX tập trung qui mô lớn trong khu vực dự án. Một số chủ dự án được giao đất hoạt động công nghiệp, trong đó có qui hoạch CVCX, nhưng đồ án qui hoạch không chi tiết cây xanh đạt tiêu chí gì và sự e ngại tốn phí bảo dưỡng hằng năm nên chủ đầu tư bỏ trống cho cỏ mọc, hoặc chỉ trồng cỏ cho giảm chi phí tối đa…sau một thời gian các bãi cỏ biến tướng thành kho bãi hàng ngoài trời và bãi đậu xe và diện tích mảng xanh bị thu hẹp hoặc biến dạng sang hình thức khác mà cơ quan quản lýsau qui hoạch không kịp thời phát hiện.

Quản lý hành chính địa phương: Lực lượng quản lý mỏng, kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ và thiếu chuyên môn sâu về CVCX nên có những hạn chế nhất định trong công tác bảo tồn, bảo vệ qui mô diện tích hiện trạng và đề xuất phát triển nhanh CVCX đạt tiêu chí theo qui hoạch đề ra trong lộ trình thực hiện. 

Công tác đào tạo và sử dụng lao động chuyên ngành CVCX: Theo danh sách ngành nghề tuyển sinh đào tạo các bậc từ trung cấp đến sau đại học tại Việt Nam vào 2021 thì trong đó có 06 nhóm mã ngành chuyên đào tạo có liên quan đến CVCX từ qui hoạch, kiến trúc cảnh quan, nuôi trồng, bảo dưỡng, quản lý về rừng và cây xanh…Nhìn chung đáp ứng được nhu cầu xã hội. Sự chênh lệch lớn trong sử dụng lao động lĩnh vực này là phần lớn những lao động được đào tạo chuyên môn bài bản thì chủ yếu hoạt động tại các cơ sở sản xuất và dịch vụ nông nghiệp, dịch vụ cây xanh đô thị. Trong khi đó những người góp phần quyết định tạo chiến lược hay mục tiêu trong qui hoạch, đầu tư phát triển cây xanh tại một địa phương lại rất hiếm người có chuyên môn chính về CVCX mà chỉ là gần ngành hoặc trái ngành chịu trách nhiệm này nên có phần giới hạn trong việc đề ra các phương hướng, kế hoạch mang tính phù hợp cao, tính khả thi cao trong đầu tư, quản lý bảo tồn, phát triển CVCX.

Công tác tuyên truyền vận động cộng đồng bảo vệ và đầu tư phát triển CVCX: Hiện còn quá nhiều hạn chế, chủ yếu phong trào mang tính hình thức, chưa thể hiện tính thiết thực, tính bền vững chiều sâu…các thông tin cần thiết về lợi ích cụ thể về cây xanh và các thông tin qui hoạch hay tiêu chuẩn tỷ lệ phát triển cây xanh chưa có hình ảnh tuyền truyền rộng rãi và tạo ấn tượng với cộng đồng. Đa số cộng đồng chỉ xem cây xanh là lợi ích thứ cấp hoặc nhu cầu xa xỉ trong đời sống.

Rào cảng trong đầu tư, vận hành, khai thác: Do công tác qui hoạch thường đi sau và chậm công bố nên rất nhiều khu vực qui hoạch CVCX là khu dân cư hiện hữu hoặc khu vực xen kẻ trong chỉnh trang đô thị, việc giải tỏa, đền bù, đầu tư rất khó khăn về tài chính thực hiện. Hoạt động CVCX không tạo lợi nhuận kinh tế trực tiếp mà tốn nhiều ngân sách duy trì bảo dưỡng nên việc đầu tư chưa quyết liệt và quan tâm đúng mức. Các chính sách về khai thác CVCX còn gò bó, hạn hẹp tiềm năng khai thác, nhiêu khê thủ tục nên chưa thu hút được tư nhân tham gia vào đầu tư phát triển, kể cả hình thức xã hội hóa.

1) Cây xanh góp phần đáng kể trong việc giảm các tác động và  mức độ thiệt hại cho cộng đồng do biến đổi khí hậu toàn cầu.

2) Mật độ hay tỷ lệ phủ cây xanh là tiêu chí góp phần xây dựng thành công thương hiệu của địa phương/quốc gia.

3) Cây xanh, thảm xanh với không gian mặt nước là yếu tố chính trong việc thay đổi điều kiện môi trường khí hậu theo hướng có lợi cho cuộc sống, sức khỏe, tinh thần của cộng đồng để tiến đến mục tiêu đô thị sinh thái, đô thị thông minh, đô thị phát thải zero.

4) Cây xanh, mảng xanh nhân tạo mang lại nhiều giá trị trực tiếp và gián tiếp tại khu vực đô thị, đầu tư CVCX sẽ có lợi ích kinh tế tiềm tàng, có chi phí dòng đời thấp hơn, dễ dàng hơn, thuận lợi hơn so với công tác đầu tư các công trình hạng mục khắc để cải thiện chất lượng môi trường và hạ tầng kỹ thuật trong đô thị.

5) Phấn đấu đầu tư và quản lý các loại hình CVCX tại đơn vị ở đạt mật độ tối thiểu 10m2/người và tỷ lệ phủ chiếm tối thiểu 20% diện tích hành chánh cấp đô thị. Xem mật độ và tỷ lệ CVCX là tiêu chí đánh giá năng lực quản lý hành chính công tại địa phương.

6) Khuyến khích mọi cá nhân và tổ chức tham gia vào đầu tư xây dựng, khai thác CVCX đa dạng hình thức, đảm bảo lợi ích hài hòa giữa đầu tư và quản lý.

7) Hoàn thiện các văn bản pháp luật để đạt mục tiêu quản lý và mục đích tuyên truyền, vận động các tổ chức, cá nhân tham gia đầu tư phát triển, giáo dục đào tạo, quản lý, khai thác CVCX và không gian mặt nước tại các đô thị.

1) Nhóm giải pháp về chính sách

a) Điều chỉnh các QCVN và TCVN về giá trị tỷ lệ hay mật độ cây xanh theo xu hướng BVMT trong việc cân bằng hấp thụ CO2 và tạo O2 so với số lượng dân cư qui hoạch tổng thể và qui hoạch đơn vị ở.

b) Mô hình tổ chức quản lý thống nhất CVCX cấp địa phương. 

Ảnh (st): Bờ mái mềm vùng bán ngập nên trồng bổ sung tăng cường cây xanh: Dừa nước, Bần….

b) Phát triển mảng xanh mái nhà

- Đối với mái nhà có cấu trúc kiên cố: có thể chống thấm mái, phủ vật liệu thấm giữ nước và vật liệu trồng cỏ: cỏ Nhung, cỏ Lông Heo, cỏ Đậu Phụng, cỏ Lan Chi..

- Đối với sân thượng: Mô hình tiểu cảnh, mô hình rau sạch, hoặc cây xanh tầm thấp 1-2m.