Một giám đốc người Trung Quốc chỉ đạo chôn chất thải công nghiệp trái phép tại Bắc Giang
Về vấn đề này, Chuyên trang Quản lý môi trường xin phép dẫn lại ý kiến của Luật gia Lê Thị Thu Nga, Công ty Luật TNHH Trường Sơn trên Báo điện tử Đảng cộng sản Việt Nam như sau: Hành vi chôn rác thải gây nguy hại cho môi trường là hành vi chôn lấp, xả thải… những rác thải, chất thải công nghiệp gây nguy hại ra ngoài môi trường mà không qua xử lý, gây ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường sống xung quanh và sức khỏe người dân.
Nhìn nhận từ góc độ pháp lý đối với cá nhân, tổ chức có liên quan trong sự việc trên, hành vi chôn lấp chất thải trái phép gây ô nhiễm môi trường có thể bị xử phạt hành chính về vi phạm trong lĩnh vực môi trường và trong trường hợp có đủ căn cứ thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể, theo Điều 4 Nghị định 155/2016/NĐ-CP ngày 18/11/2016 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và được bổ sung bởi khoản 4 Điều 1 Nghị định 55/2020/NĐ-CP ngày 24/5/2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 155/2016/NĐ-CP thì cá nhân, tổ chức có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường sẽ bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền là 1 tỷ đồng đối với cá nhân và 2 tỷ đồng đối với tổ chức, và áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung như: tước quyền sử dụng có thời hạn đối với Giấy phép xử lý chất thải nguy; Giấy phép xả thải khí thải công nghiệp…
- Trường hợp xác định chất thải được chôn lấp là chất thải rắn công nghiệp thông thường thì theo điểm e khoản 18 Điều 1 Nghị định 55/2020/NĐ-CP thì hành vi chôn lấp, đổ, đốt chất thải công nghiệp thông thường thì có thể bị phạt tiền lên đến 250 triệu đồng tùy vào khối lượng chất thải và có thể áp dụng thêm các hình thức xử phạt bổ sung cũng như biện pháp khắc phục hậu quả.
- Trường hợp xác định chất thải được chôn lấp là chất thải nguy hại thì theo khoản 7 điều 23 Nghị định 155/2016/NĐ-CP thì hành vi chôn, lấp, đổ, thải chất thải nguy hại có thể bị phạt tiền lên đến 1 tỷ đồng tùy vào khối lượng chất thải và có thể áp dụng thêm các hình thức xử phạt bổ sung cũng như biện pháp khắc phục hậu quả.
Ngoài ra, tùy vào khối lượng và loại chất thải, hành vi chôn rác thải gây nguy hại cho môi trường có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Tội gây ô nhiễm môi trường”. Theo Điều 235 Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, cá nhân phạm tội này có thể bị phạt tiền đến 3 tỷ đồng hoặc phạt tù với mức cao nhất 07 năm, ngoài ra còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Pháp nhân thương mại phạm tội này thì có thể bị phạt tiền lên đến 7 tỷ đồng, đình chỉ hoạt động có thời hạn hoặc bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn, ngoài ra còn có thể bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm.
Luật pháp Việt Nam cũng quy định phạt tiền từ 500 triệu đến 1 tỷ đồng đối với hành vi chôn, lấp, đổ, thải ra môi trường chất hữu cơ khó phân hủy cần phải loại trừ theo quy định tại Phụ lục A Công ước Stockholm (được ký vào năm 2001, có hiệu lực từ tháng 5/2004) về các chất ô nhiễm hữu cơ khó phân hủy trái quy định của pháp luật dưới 3.000 kg; trừ các trường hợp hành vi tội phạm về môi trường.
Liên quan đến vụ việc giám đốc người Trung Quốc chỉ đạo chôn chất thải công nghiệp trái phép tại Bắc Giang, Luật gia Thu Nga nhận định: Do vụ việc đang trong quá trình điều tra nên chưa thể xác định rõ trách nhiệm mà bị can phải chịu. Tuy nhiên, với khối lượng rác thải được chôn là 257 tấn, khả năng cao là bị can phải chịu trách nhiệm hình sự. Bên cạnh đó, do một trong hai bị can là người Trung Quốc nên có khả năng bị can này sẽ được xét xử bởi pháp luật Trung Quốc. Vì Chính phủ hai nước Việt Nam và Trung Quốc đã có hiệp định tương trợ tư pháp về các vấn đề dân sự và hình sự ký năm 1998.
Chuyên trang Quản lý môi trường
